"KRAM Z PRZYSMAKAMI" #5 - PRZESĄDY PRZY JEDZENIU

Witajcie,

Zapraszam Was na kolejne spotkanie z książką "Kram z przysmakami". Dzisiaj jak łatwo się domyśleć rzecz dotyczyć będzie przesądów typowo kulinarnych. Tak jak każdy człowiek jest inny tak i inne są kraje na świecie. W każdym z nich panują inne przesądy. Niektóre są ciekawe, inne zaś zabawne. Dzisiaj opowiem Wam o ciekawych przesądach, również tych, które zapisały się dawniej w historii.

Indie - zielonka z duszą! Dawniej w Indiach panował zwyczaj, że nie wolno było jeść zielonych produktów, ponieważ miały one duszę. "Zawiadamiam, że zamierzam Cię zjeść". Ten tekst wypowiadany był przez Indian z Kolumbii za każdym razem kiedy zaczynali jeść pierwszy pokarm ze zbiorów. Majowie - "idź precz, zielenino dojrzewaj!" wołali przy wypiekaniu ciasta z rośliny zapate blanco. Natomiast kiedy planowali zjeść kukurydzę wcześniej pili "czarny napój" uznawany za magiczny. Wierzyli, że dzięki temu kukurydza pójdzie im na zdrowie. Są to zabawne przesądy, na które patrzymy teraz z perspektywy czasu. Wypowiadane zdania brzmią trochę jak odprawianie czarów, a konieczność zjedzenia tylko wyschniętej sałaty czy szpinaku wcale nie jest taka fajna. Jednak u nas również można dopatrzeć się żartobliwych przesądów. Gdy jemy nowalijkę, trzeba chwycić się za ucho. Jednak to co my uważamy za przesąd w jedzeniu wynika z faktu poszanowania pokarmu i faktu trudności jego zdobycia.

"Powitać pragnę chlebem i solą!"

Chyba najwięcej przesądów dotyczy chleba i soli. Upuszczony chleb koniecznie trzeba przeprosić, całując go ponieważ chleb jest święty. Z racji jego znaczenia nie wolno go również przekrajać nożem. Nam wydaje się to obecnie pewnie dziwne jednak przesąd ten utrzymuje się do tej pory na wsi bułgarskiej. W przypadku soli nie ma oczywiście problemu z jej krojeniem. Jednak gdy sól rozsypiemy możemy traktować to jako ewidentnie zły znak. Źródło tego przesądu wynika z faktu, że dawniej sól była droga, a więc każde jej marnotrawstwo powodowało kłótnie w domu.

Święta kura! Święta krowa!

Dużo rygorów w kwestii jedzenia znaleźć możemy w średniowieczu. W tym czasie w męskich klasztorach nie wolno było zjadać samic zwierząt, zatem ani krowa, ani kura nie mogły się tam znaleźć na stole. Te dwa produkty choć nie pozorne w dwóch krajach mają swoje święte znaczenie. Kura na Samoa jest święta i nie wolno jej zabijać natomiast krowa jest tak samo nietykalna w Indiach.

"Siedem chorób bogaci"

Tak mówiono o cebuli. Tym samym aby nam nie zaszkodziła trzeba było wiązkę cebuli "zawiązać trzystu zdrowaśkami".

Przez żołądek do serca

Wiele przesądów w jedzeniu odnosiło się do spraw miłości. I tak na przykład dziewczyna w zadnym wypadku nie mogła podać chłopcu jabłka przekrawanego nożem. Jednak chyba najbardziej znana z literatury jest czarna polewka, czyli czernina. Był to znak odmowy dla konkurenta. Nie wiele osób jednak wie, że takie samo znaczenie miało podanie arbuza. Inaczej sprawa miała się na Kurpiach. Tam też niepożądanemu zalotnikowi skrobano skórkę chleba "od siebie". Na Żmudzi natomiast w kaszę jęczmienną wtykano kawałki świńskiego ogona i jeśli skierowany był on do góry zalotnik zostawał przyjęty. 

Temat przesądów wydaje mi się ciekawy, dlatego też poszperałam trochę w internecie. Powszechnie znany jest przesąd wynikający z upadku jednego ze sztućców, który to zwiastować ma wizytę niezapowiedzianego gościa.  Istnieje wiele produktów, którym przypisuje się różne przesądy i tak na przykład...

Herbata

Herbacie przypisać można zarówno pozytywne jak i negatywne przesądy. Panny powinny strzec się dodawania mleka do herbaty przed cukrem, gdyż to oznacza utratę szansy na zamążpójście. Nie bez znaczenie jest również sposób mieszania herbaty! O tuż mieszać należy ją koniecznie w prawe. Mieszanie w lewo wywoływać ma kłopoty. Jeżeli natomiast sznureczek upadnie na torebkę w momencie kiedy jest ona jeszcze w filiżance niestety ale straci się coś w ciągu najbliższego tygodnia. Czy zdarzyło Wam się, że na dnie filiżanki znaleźliście rozpuszczony cukier? Jeśli tak to powinniście się cieszyć ponieważ oznacza to, że wpadliście komuś w oko. Również rozlanie herbaty podczas jej przygotowania to również szczęśliwy omen.

Ryż

Mi na pierwszą myśl od razu kojarzy się z symbolem zdrowia, dobrobytu i mnogości. Każdy z nas na pewno zna zwyczaj rzucania ryżu na młodą parę po wyjściu z kościoła na znak szczęścia, płodności, bogactwa i dobrobytu. Zwyczaj ten wiąże się z dawnym przekonaniem, że ryż ma moc uspokajania złych duchów, które dzięki temu nie będą zagrażać młodej parze. Co ciekawe w Chinach młode dziewczyny muszą zjeść cały ryż ze swojego talerza ponieważ każde pozostawione ziarenko oznacza bliznę na twarzy przyszłego męża. W Indonezji natomiast ryżu nie powinno się jeść z małego talerza. Takie zachowanie spowodować może utratą jakiś bliskich relacji.

Jaja

Jajka gwarantować mają dobre zbiory ale tylko tym rolnikom, którzy zakopią jaja na polach lub rozrzucą skorupki między rzędami upraw. To przesąd dotyczący rolników znany w Europie. Czasami w jednym jajku znaleźć można dwa żółtka my przypisujemy to jako szczęście natomiast dla Żydów jest to symbol posiadania w przyszłości wielu dzieci. Ciekawy przesąd związany jest również z pieczeniem. Jeśli chcemy upiec imponujący tort powinniśmy zrobić to kiedy jeszcze wschodzi słońce i w żadnym wypadku nie wyrzucać skorupek przed końcem przygotowań. 

Chleb

Piekarze oznaczają znakiem krzyża chleb i bułki przed ich upieczeniem, by odpędzić diabła, który mógłby zepsuć wypiek. Pech może przynieść natomiast znalezienie dziury w bochenku po jego przekrojeniu. Jest to symbol traumy i zwiastować ma czyjąś śmierć. I w tym przypadku panny również powinny mieć się na baczności. Nie powinny one brać ostatniego kawałka chleba lub ciasta ponieważ jeśli tego nie zrobią nigdy nie znajdą męża.

Czosnek

Czosnek skutecznie powinien uchronić nas przed złymi duchami. Wszyscy dobrze wiedzą, że aby uchronić dom przed demonami czy wampirami powinniśmy powiesić główki czosnku na oknach, nad drzwiami oraz w pobliżu kominka. 

"Na wyspach Polinezyjskich mężczyźni grali prosiętom na fujarkach, aby rosły wielkie i tłuste. My teraz wolni od przesądów w jedzeniu, nie gramy na fujarkach, nie musimy strącać kropel mleka na część bóstw, ani wymawiać zaklęć przy kotlecie. A jednak chcielibyśmy znać jakieś magiczne, nowoczesne zaklęcie, dzięki któremu chleb byłby lepszy, mięso z puszki - jadalne, a w sklepach mięsnych i spożywczych wszystko lepiej grało."

I ten cytat z książki "Kram z przysmakami" będzie najlepszym do zakończenia tego posta. Podobają Wam się takie przesądy, znaliście je wcześniej, a może znacie inne?

Źródło: 
"Kram z przysmakami" Marta Morsztynkiewicz - Czermińska, 
zycie.senior.pl

Odnośniki do poprzednich wersji:

1. "TAJEMNICA DOBREJ KUCHNI"
2. "JAK POBUDZAĆ APETYT"
3. "ZJESZ BECZKĘ SOLI?"
4. "NIE PIEPRZ PIETRZE"

__________________________________________
POZDRAWIAM KATARZYNA